Obecnie, w sytuacji, gdy nie istnieje już podział świata na dwa bloki polityczno – militarne, konflikty lokalne przestały być zastępczym poligonem rywalizacji dwóch supermocarstw. W większości przypadków nie stanowią zatem bezpośredniego zagrożenia dla światowego pokoju. Mimo, że po rozpadzie bloku wschodniego konflikty lokalne straciły swój wymiar strategiczny, to jednak w dalszym ciągu powodują destabilizację polityczną w poszczególnych regionach i niosą z sobą ogromne cierpienia ludności, śmierć, głód i epidemie. Ponadto istnieje wielkie niebezpieczeństwo wykorzystania w tych konfliktach broni atomowej. W roku 1994 istniało na świecie ponad 50 konfliktów. W 12 krajach na 3 kontynentach trwały wojny domowe. W 1995 roku liczba konfliktów zmniejszyła się do 30, w 1996 roku zgodnie z danymi opublikowanymi w czerwcu 1997 przez sztokholmski Międzynarodowy Instytut Badań nad Pokojem w 24 miejscach na świecie rozgrywało się 27 konfliktów zbrojnych – 22 spośród nich rozpoczęły się przed 1989 rokiem. Najważniejsze przyczyny lokalnych konfliktów zbrojnych: Wojny domowe - spowodowane są głównie rywalizacją polityczną, zamachami stanu, przejmowaniem kontroli nad na tle ekologicznym, są coraz częstsze, występują one wtedy, gdy działalność gospodarcza danego państwa powoduje degradację ekologiczną w państwach z nim historyczne, ekonomiczne i psychologiczne sprawiają, że konflikty te o szczególnym natężeniu występują w nowym jest pojawienie się konfliktów zbrojnych w Europie Środkowej i Wschodniej. Po likwidacji systemu komunistycznego w tej części kontynentu ujawniły się tłumione do tej pory antagonizmy narodowościowe i charakter mają współczesne konflikty narodowowyzwoleńcze Rodzą się one głównie w następstwie wzrostu świadomości narodowej jak w Timorze Wschodnim, czy chęci odzyskania państwowości jak w przypadku Tybetu czy Palestyny. Problem niepodległościowy dotyczy tez Kurdów, którzy walczą miedzy innymi z Turcją o własne się, że konflikt wewnętrzny, czyli wojna domowa, ulega umiędzynarodowieniu i „wylewa się” na zewnątrz na skutek zaangażowania państw trzecich. Inna klasyfikacja sporów, to spory o ziemię, spory etniczne, czy spory o władzę. Należy jednak pamiętać, że źródła tych sporów nie występują pojedynczo i nie są nigdy wolne od wszelkiego rodzaju interesów politycznych i ekonomicznych. Konflikty międzynarodowe Przyczyny konfliktówKryzysy i konflikty w Europie po II wojnie światowejKryzysy i konflikty w Ameryce Północnej i Południowej po II wojnie światowejKryzysy i konflikty w Azji po II wojnie światowejKryzysy i konflikty w Afryce po II wojnie światowej

Ciągnące się od dekad powstania, wygasające wojny i narastające problemy braku surowców, konflikty etniczne i religijne, wojskowe pucze i zamachy terrorystyczne - w 2021 roku liczba ofiar śmiertelnych starć zbrojnych, zamachów terrorystycznych i innych form zorganizowanej przemocy wskazywała na stan wojny w 20 krajach z definicją działającego przy Uniwersytecie w Uppsali w Szwecji programu gromadzenia danych związanych z przemocą zorganizowaną (UCDP) wojną określa się konflikt, wskutek którego w ciągu roku kalendarzowego śmierć poniosło ponad 1000 osób. Według danych Armed Conflict Location & Event Data Project (ACLED) – pozarządowej organizacji specjalizującej się w zbieraniu, analizie i mapowaniu danych dotyczących konfliktów – w 2021 roku w wyniku bitew, eksplozji zdalnych oraz tych, w których bezpośrednio uczestniczył sprawca, zamieszek oraz przemocy wobec cywilów wojny toczono w 20 krajach świata. W kwietniu 2021 roku prezydent USA Joe Biden ogłosił datę wycofania pozostających w Afganistanie wojsk amerykańskich. 15 sierpnia, przed zakończeniem procesu opuszczania kraju przez żołnierzy USA, talibowie zajęli Kabul i po 20 latach powrócili do władzy w kraju pod Hindukuszem. W wyniku walk towarzyszących stopniowemu zdobywaniu przez Taliban nowych terenów oraz wskutek ataków terrorystycznych przeprowadzonych przez działające w Afganistanie Państwo Islamskie w kraju w 2021 roku zginęło ponad 41 tys. osób. Wojna domowa w Jemenie rozpoczęła się w roku 2014, kiedy powiązani z Iranem szyiccy powstańcy Huti przejęli kontrolę nad stolicą i największym miastem Jemenu, Saną, domagając się niższych cen paliwa i nowego rządu. Po nieudanych negocjacjach rebelianci zajęli pałac prezydencki, co doprowadziło do rezygnacji prezydenta Abd Rabbu Mansura Hadiego i jego gabinetu. Od marca 2015 roku kierowana przez Arabię Saudyjską koalicja państw Półwyspu Arabskiego, przy wsparciu logistycznym i wywiadowczym USA, prowadzi kampanię izolacji gospodarczej i nalotów na powstańców Huti. W wyniku wojny domowej w 2021 roku w Jemenie zginęło ponad 22 tys. osób, a 16 mln znajduje się na granicy głodu. Na ponad 9,3 tys. ofiar konfliktów w Nigerii w 2021 roku złożyły się śmierci związane z trwającą od 2009 roku wojną z islamską organizacją terrorystyczną Boko Haram, która poza Nigerią działa także w Kamerunie, Czadzie, Mali i Nigrze, przeradzającym się w okazjonalne akty przemocy konfliktem pomiędzy wyznającymi islam pasterzami z grupy etnicznej Fulani oraz chrześcijańskimi farmerami, a także walkami pomiędzy rządem z Abudży i licznymi kryminalnymi lub etnicznymi bojówkami działającymi w okolicy Delty Nigru. W wyniku działań zbrojnych w Birmie w 2021 roku śmierć poniosło ponad 9 tys. osób. Liczba ta jest sumą ofiar wojskowego reżimu, który w lutym 2021 roku - obalając demokratycznie wybrany rząd noblistki Aung San Suu Kyi - przejął władzę w kraju oraz ofiar konfliktów toczonych przez władze centralne z licznymi partyzantkami, wśród których dominują te skupione wokół muzułmańskiej mniejszości Rohingja, Armii Wyzwolenia Kachinu – terenów na północy Birmy zamieszkałych przez sześć skonfederowanych grup etnicznych oraz Unii Narodowej Karenów – mniejszości narodowej liczącej ok. 7 mln osób, których walka z kolejnymi rządami Birmy trwa od 1949 roku. W listopadzie 2020 roku rząd Etiopii rozpoczął ofensywę wojskową w Tigraju po tym, jak przywódcy regionu sprzeciwili się rządowi federalnemu i przeprowadzili wybory lokalne. Ofensywa szybko przerodziła się w szerszą wojnę i czystki etniczne przeciwko Tigrajczykom. Pod koniec czerwca 2021 roku, osiem miesięcy po rozpoczęciu ofensywy rządowej, siły zbrojne Tigrajczyków zdobyły stolicę regionu Mekelle i wychodząc poza granice Tigraju zaczęły zagrażać stolicy Etiopii - Addis Abebie. W kraju ogłoszono stan wyjątkowy. Kontrofensywa wojsk rządowych prowadzona od 22 listopada z pierwszych linii frontu przez premiera Abiy Ahmed Alego wypchnęła w grudniu wojska Tigrajczyków z północnych regionów Amhara i Afar. W wyniku wojny w 2021 roku w kraju zginęło co najmniej 8 tys. osób. W Meksyku, w wyniku toczonych pomiędzy gangami, kartelami narkotykowymi i rządem walk, w 2021 roku zginęło co najmniej 7,7 tys. osób. Problem zorganizowanej i działającej na międzynarodową skalę przestępczości sięga w Meksyku lat 80. ubiegłego wieku, kiedy meksykańskie grupy przestępcze oraz handlarze narkotyków przypisały każdej grupie odrębne obszary kontroli i utworzyły sieci oraz szlaki przemytnicze. Rozwój przemysłu narkotykowego doprowadził jednak do walk o rynki zbytu pomiędzy poszczególnymi grupami. Rząd Meksyku w 2006 roku wypowiedział oficjalnie wojnę przestępczości zorganizowanej. Wojna domowa w Syrii wybuchła w wyniku brutalnego stłumienia protestów okresu Arabskiej Wiosny przez reżim Baszszara al-Asada. Wśród licznej grupy państw zaangażowanych w wojnę domową w Syrii dominują Stany Zjednoczone, Rosja, Turcja oraz Iran. Głównym frontem syryjskiego konfliktu pozostaje północno-zachodnia prowincja Idlib, w której schroniły się ostatnie grupy walczące z rządem Asada. Innym aktorem konfliktu są zamieszkujący północ kraju Kurdowie, którzy od 2016 roku mierzą się z dyplomatyczną i militarną ofensywą Ankary, widzącej w nich sprzymierzonych z działającą w Turcji Partią Pracujących Kurdystanu (PKK) terrorystów. W Syrii nadal aktywne są rozsiane po kraju komórki Państwa Islamskiego (IS). W 2021 roku w wyniku zorganizowanej przemocy w Syrii zginęło ponad 5,5 tys. osób. Do ponad 5 tys. ofiar konfliktów zbrojnych w Demokratycznej Republice Konga doprowadziły walki toczone w tym kraju pomiędzy rebeliantami islamistycznych Zjednoczonych Sił Demokratycznych i rządem w Kinszasie, farmerami z grupy etnicznej Lendu i hodowcami bydła z mniejszości Hema w regionie Ituri, rządem centralnym i rebeliantami Hutu z Demokratycznych Sił Wyzwolenia Rwandy oraz starć toczonych w ramach powstania Katanga, dążącego do odłączenia południowych terenów kraju i utworzenia niepodległego państwa. W wyniku ponad 1600 bitew i 500 eksplozji w 2021 roku w Somalii zginęło około 3,2 tys. osób. W kraju tym od lat 80. trwa wojna domowa, która poza doprowadzeniem do ponad 500 tys. ofiar śmiertelnych zrodziła aktywną do dziś islamistyczną organizację terrorystyczną Al-Shabab, która kontroluje część obszarów rolniczych Somalii i stanowi jedno z najpoważniejszych wyzwań, stojących na drodze do zakończenia trwającego już trzy dekady konfliktu. Pomimo ogłoszenia w 2018 roku przez armię USA zakończenia w Iraku walk z Państwem Islamskim starcia z rozproszonymi komórkami organizacji wciąż pociągają za sobą nowe ofiary. W wyniku walk oraz wybuchów min, niewypałów czy zamachów terrorystycznych w kraju w 2021 roku zginęło około 2,5 tys. osób. Wskutek walk z islamistycznymi bojówkami w regionie Sahelu i Zachodniej Afryki w Burkina Faso w 2021 roku zginęło ponad 2,1 tys. osób. Najważniejszą pośród islamskich bojówek jest związana z Al-Kaidą Nusrat al-Islam. Obszar ich działań, poza Burkina Faso, obejmuje także Algierię, Czad, Libię, Niger, Tunezję, Togo, Benin, Wybrzeże Kości Słoniowej oraz Mali. W samym Mali, poza działalnością islamskich rebeliantów, trwa wojna domowa, w której pochodzący z północy kraju powstańcy domagają się utworzenia niepodległego państwa Tuaregów. W wyniku walk i zamachów w kraju zginęło ponad 1,8 tys. osób. W Sudanie Południowym, wskutek konfliktów pomiędzy licznymi grupami etnicznymi oraz walk rebeliantów z rządem centralnym, zginęło w 2021 roku ponad 1,8 tys. osób. Zbrojne starcia często wynikają ze sporów dotyczących pastwisk dla bydła, stanowiącego tradycyjne i wciąż ważne źródło dochodu oraz stylu życia koczowniczych plemion. Na południu kraju w regionie Ekwatorii walkę z rządem prowadzi również Front Ocalenia Narodowego kierowany przez Thomasa Cirilo. Wojna domowa w Republice Środkowoafrykańskiej (RŚA) doprowadziła w 2021 roku do co najmniej 1,6 tys. śmierci. Jej głównymi stronami są rząd centralny ze stolicą w Bangui, sojusz muzułmańskich bojówek Seleka oraz składające się głównie z rebeliantów chrześcijańskich ugrupowanie Antybalaka. Napięcia pomiędzy rebeliantami wynikają po części z religijnych różnic oraz historycznego antagonizmu pomiędzy chrześcijańskimi farmerami oraz muzułmańskimi koczownikami. Strony walczą ze sobą również o kontrolę nad terenami bogatymi w diamenty oraz inne cenne surowce. Trwające w Sudanie od 2003 roku walki w Darfurze pomiędzy muzułmańskimi bojówkami Dżandżawidami oraz niearabską ludnością regionu, a także starcia z Ludowym Ruchem Wyzwolenia Sudanu (SPLM-N) - pozostającą w kraju filią organizacji, która po ogłoszeniu przez Sudan Południowy niepodległości w 2011 roku utworzyła jego pierwszy rząd – doprowadziły do śmierci 1,5 tys. osób. Na 1,2 tys. ofiar konfliktów zbrojnych w Pakistanie złożyły się osoby, które zginęły w konsekwencji walk islamskich bojówek z rządem centralnym w północno-zachodniej prowincji Chajber Pasztunchwa oraz trwającego od 1948 roku powstania beludżyskich separatystów przeciwko rządowi w Islamabadzie. Prowincja Beludżystan jest największą terytorialnie jednak najmniej zaludnioną prowincją Pakistanu. Irańska prowincja Sistan i Beludżystan tworzą razem region Beludżystanu, historyczną krainę, zamieszkiwaną obecnie przez ok. 19 mln ludzi. Na Filipach w 2021 roku w wyniku starć zbrojnych zginęło ponad 1,2 tys. osób, z których niemal połowę stanowią ofiary obejmującego większą część terytorium kraju konfliktu pomiędzy rządem centralnym i komunistycznymi bojówkami Nowej Armii Ludowej. Konflikt sięga 1969 roku i jest najdłuższą trwającą obecnie rebelią bojówek komunistycznych na świecie. Innym trwającym od lat 60. XX wieku powstaniem jest toczony na wyspie Mindanao konflikt pomiędzy rządem i rebeliantami z ludu Moro, którego większość przedstawicieli wyznaje islam. Kolejnym konfliktem rozgrywającym się w 2021 roku na Filipinach jest wypowiedziana przez prezydenta Rodrigo Duterte tzw. wojna z narkotykami, w wyniku której ginęli nieuzbrojeni cywile podejrzani o handel narkotykami oraz wybuchały bitwy pomiędzy funkcjonariuszami służb bezpieczeństwa kraju i uzbrojonymi gangami. W wyniku walk ugrupowań partyzanckich i przemocy związanej z handlem narkotykami w Kolumbii w 2021 roku zginęło ponad 1150 osób. Najpoważniejszym konfliktem okazały się walki toczone we wschodnim regionie Catatumbo pomiędzy marksistowsko-leninowską Ludową Armią Wyzwolenia, odwołującą się do komunizmu i katolickiej teologii wyzwolenia Armią Wyzwolenia Narodowego, Frente 33 - odłamem nieistniejącej już, lewicowej partyzantki FARC-EP oraz armią Kolumbii. W konsekwencji trwających w Mozambiku od 2017 roku walk pomiędzy rządem i islamistycznymi bojówkami w 2021 roku zginęło co najmniej 1100 osób. Działania Ansar al-Sunny oraz Państwa Islamskiego skupiają się głównie w Cabo Delgado, północnej prowincji kraju, jednak żołnierze obu terrorystycznych organizacji przekraczali również północną granicę Mozambiku i przeprowadzali ataki w sąsiedniej Tanzanii. Do walki z islamistami zaangażowały się sąsiadujące z Mozambikiem kraje oraz Stany Zjednoczone, Unia Europejska, Rosja, Portugalia oraz Wielka Brytania. Konflikty o niskiej intensywności trwały nadal w 2021 roku w Turcji, gdzie rząd prezydenta Recepa Tayyipa Erdogana kontynuuje walkę z kurdyjskimi partyzantami z PKK, na Ukrainie, gdzie na wchodzie kraju broni nie składają wspierani przez Rosję separatyści, w Izraelu i Autonomii Palestyńskiej, gdzie regularnie dochodzi do starć pomiędzy skonfliktowanymi od dekad stronami, w niepotrafiącej otrząsnąć się po Arabskiej Wiośnie Libii, a także pomiędzy Azerbejdżanem i Armenią oraz Pakistanem i Indiami, którym spory terytorialne wywołane arbitralnym określaniem granic przez byłe imperia towarzyszą od uzyskania niepodległości. Jakub Bawołek (PAP) kgr/

Konflikty zbrojne na świecie. Notatka z lekcji. Między państwami lub grupami ludności (narodami, plemionami) dochodzi czasami do konfliktów. Najniebezpieczniejsze z nich są konflikty zbrojne. Państwa walczą m.in. o zmianę granic lub o tereny z cennymi zasobami naturalnymi (np. ze złożami ropy naftowej).

Konflikt zbrojny to rodzaj przemocy zbrojnej, której celem jest osiągnięcie zamierzonych celów uzbrojonych i zorganizowanych grup, które wykorzystują do tego celu działań zbrojnych. Rodzaje konfliktów zbrojnych: - etniczne - kulturowe - narodowościowe - religijne - polityczne - historyczne - ekonomiczne Ustalenie jednego podłoża konfliktów często jest trudne, gdyż zazwyczaj napięcie społeczne jest zwiększane aż do eskalacji problemu. Im trwa on krócej, tym łatwiej wskazać główną przyczynę kolejnych ataków, czy zamachów. EUROPA Na kontynencie europejskim obecnie mamy 3 konflikty zbrojne: 1) konflikt baskijsko-hiszpański – podłoże narodowościowe Baskowie są mniejszością etniczną zajmującą tereny położone w Hiszpanii nad Zatoką Biskajską, którzy dążą do utworzenia własnego państwa. Mimo wielu prób zawieszenia broni i rozejmów ETA (Baskijska Ojczyzna i Wolność) łamała je wielokrotnie organizowaniem zamachów terrorystycznych 2) wojna na Ukrainie – wojna domowa, narodowościowa Ukraina leży we wschodniej części Europy, gdzie graniczy z Rosją. Bezpośrednim powodem wybuchu ulicznych protestów było odłożenie podpisania umowy stowarzyszeniowej z Unią Europejską przez prezydenta Ukrainy Wiktora Janukowicza. Ponadto wraz z rozwojem wydarzeń mieszkańcy Krymu zaczęli wykazywać chęć aneksji do Rosji. 3) wojna w Czeczeni – podłoże początkowo narodowościowe, obecnie związana z ekspansją islamu Czeczenia jest położona w południowo-wschodniej Rosji, na Północnym Kaukazie, gdzie graniczy z Gruzją. W pierwszych latach wojny Rosja chciała oficjalnie wcielić ten region do swojego państwa, ale mieszkańcy stawiali zbrojny opór. Po zajęciu całego terenu przez wojska zostało ono wycofane, ale od kilku lat obserwuje się na tam zamachy terrorystyczne, ataki na ludność rządową i cywilną Rosji, za co odpowiada Emirat Kaukaski. Powodem jest chęć stworzenia państwa islamskiego na Północnym Kaukazie. AZJA Konflikty na kontynencie azjatyckim związane są różnicami etnicznymi, religijnymi. 4) wojna między Armenią i Azerbejdżanem – podłoże etniczne, polityczne Ormianie – ludność etniczna Armenii przejęła kontrolę nas Górskim Karabachem, który wcześniej należał do Azerów – ludności etnicznej Azerbejdżanu, co wywołało walki zbrojne w celu jego odzyskania 5) konflikt w Iranie – podłoże etniczne, religijne Partia na rzecz Dobrego Życia w Kurdystanie (PJAK) walczy z islamskim reżimem 6) konflikt w Turcji – podłoże narodowościowe Kurdystańska Partia Robotnicza (PKK) dąży do zwiększenia autonomii tureckiej mniejszości kurdyjskiej 7) wojna domowa w Syrii – podłoże polityczne, etniczne Rebelianci walczą ze zwolennikami prezydenta Baszara al-Assada oraz Państwem Islamskim 8) konflikt między Izraelem i Palestyną – podłoże religijne, narodowościowe Palestyńczycy dążą do utworzenia niezależnego państwa w Strefie Gazy i Zachodnim Brzegu w Jerozolimie, podczas gdy całe terytorium należy do Izraela 9) wojna w Afganistanie – podłoże polityczne, religijne Afgańskie siły rządowe walczą z fundamentalistycznym ugrupowaniem islamskim, czyli talibami oraz innymi grupami islamistycznymi o władzę w państwie. Rząd państwa jest wspierany przez Stany Zjednoczone i NATO 10) konflikt w Pakistanie – podłoże narodowościowe Mieszkańcy Beludżystanu, położonego w południowo-zachodnim Pakistanie, walczą o stworzenie niepodległego państwa 11) konflikt indyjsko-pakistański – podłoże etniczne Regionem spornym jest Dżamm i Kaszmir leżące na terytorium Pakistanu i Indii, gdzie po utworzeniu tych dwóch niepodległych państw różnych religijnie i kulturowo, na tym obszarze zamieszkała ludność bez wyraźnej dominacji etnicznej i wyznaniowej. Oficjalnie podzielony między obydwa te państwa, jednak państwa są w ciągłej gotowości bojowej 12) konflikt w Indiach – podłoże ekonomiczne Naksalici lub inaczej maoiści prowadzą powstanie w środkowych i wschodnich Indiach, którego przyczyną są nierówności ekonomiczne oraz marginalizacja części społeczeństwa kraju 13) konflikt w Myanmar – podłoże etniczne, religijne Rebelie przeciwko władzy różnych nacji i ugrupowań religijnych 14) konflikt na Filipinach – podłoże religijne Moro Islamski Front Wyzwolenia (MILF) dąży do utworzenia odrębnego państwa w południowych regionach chrześcijańskich Filipin. Maoistyczni rebelianci z Nowej Armii Ludowej (NPA) dążą do obalenia rządu i utworzenia państwa komunistycznego 15) konflikt w Tajlandii – podłoże religijne, narodowościowe Muzułmanie dążą do stworzenia własnego państwa w południowej części buddyjskiej Tajlandii 16) wojna w Iraku – podłoże religijne Siły bezpieczeństwa kraju wspierane przez USA walczą z Państwem Islamskim AMERYKA PÓŁNOCNA I POŁUDNIOWA Na kontynentach amerykańskich obecnie są dwa konflikty zbrojne jeden w Meksyku, drugi w Kolumbii. 17) konflikt w Meksyku – podłoże głównie ekonomiczne Meksyk to państwo, w którym rywalizują ze sobą organizacje zajmujące się produkcją i handlem narkotykami, czyli kartele narkotykowe. Rywalizują ze sobą o dominację nad tym rodzajem handlu w Ameryce Północnej. Starcia i nieporozumienia między nimi powodują wzrost przestępczości zorganizowanej, w tym handel ludźmi, korupcję, ataki terrorystyczne. 18) konflikt w Kolumbii – wojna domowa Konflikt między FARC (Rewolucyjne Siły Zbrojne Kolumbii), ELN (Armia Wyzwolenia Narodowego), EPL (Ludowa Armia Wyzwolenia) a rządem. FARC, ELN, EPL to partyzanckie ugrupowania lewicowe. Bezpośrednią przyczyną zamieszek było zabójstwo jednego z polityków oraz decyzje polityczne między innymi zrównanie prawa do stosowanie broni zarówno organizacji jak i sił rządowych jak również rywalizacja karteli narkotykowych. Najwięcej konfliktów zbrojnych toczy się obecnie w Afryce i w Azji. AFRYKA W Afryce większość z nich ma podłoże religijne, a także etniczne. Granice państw zostały wydzielone nienaturalnie i nie pokrywają się z rzeczywistymi granicami narodowościowymi, dlatego wiele mieszkańców ma poczucie silnej przynależności etnicznej, a nie narodowościowej. 19) konflikt w Algierii – podłoże religijne Al-Kaida działając w krajach Maghrebu (państwach północnej Afryki) ma na celu uwolnienie tych państw z islamskich rządów i wpływów państw Zachodu. 20) konflikt w Mali – podłoże etniczne, religijne Tuaregowie, czyli rdzenna ludność Berberii zamieszkująca obszar Sahary walczą o autonomię w Mali. Dołączają się do nich muzułmanie, którzy chcą jednocześnie wprowadzić prawo szariatu (prawo obowiązujące wyznawców islamu). 21) konflikt w Libii – podłoże polityczne Rząd Zgody Narodowej wspierany przez ONZ rywalizuje z drugim rządem zwanym Libijska Armią Narodową. Przedmiotem sporów jest władza. 22) konflikt w Nigerii – podłoże religijne Islamistyczna grupa Boko Haram dąży do założenia własnego kalifatu, czyli islamskiego ustroju politycznego w północnej Nigerii 23) konflikt w Darfurze (Sudan Południowy) – podłoże etniczne Rząd prowadził politykę niesprawiedliwości i braku równością dla wszystkich mieszkańców państwa, dlatego Ruch Sprawiedliwości i Równości (JEM) i Ruch Wyzwolenia Sudanu (SLM) oskarżyły rząd o faworyzowanie arabów kosztem murzyńskich rolników. 24) wojna domowa w Sudanie Południowym – podłoże polityczne, etniczne konflikt między zwolennikami prezydenta kraju Salvy Kira, etnicznego Dinka, a zwolennikami byłej wiceprzewodniczącej, etnicznej Nuer. Dodatkowo zastępca prezydenta stanął na czele sił antyrządowych, które rozpoczęły walkę zbrojną z armią. 25) wojna domowa w Ugandzie – podłoże polityczne Alianckie Siły Demokratyczne (ADF) wraz z powstańcami muzułmańskimi walczą, o obalenie rządu Ugandy i Demokratycznej Republiki Konga 26) Armia Oporu Bożego – podłoże religijne Celem Armii Oporu Bożego (działającej w Ugandzie i rozprzestrzeniającej się) jest założenie państwa opartego na Dziesięciu Przykazaniach Bożych, poprzez próby obalenia oficjalnych rządów oraz prowadzenie powszechnego terroru ludności cywilnej 27) wojna domowa w Demokratycznej Republice Konga – podłoże polityczne walki zbrojne o władzę różnych ugrupowań politycznych. 28) wojna domowa w Somalii – podłoże etniczne, polityczne, religijne Przyczyną wojny domowej w Somalii jest brak instytucji państwowych i administracyjnych ze względu na charakter ludów zamieszkujących państwo, gdyż Somalijczycy nie uznają władzy zwierzchniej, co jest powodem ich walk. W ostatnim czasie coraz częstsze jest również Zobacz również Wybrzeża morskie – typy Pustynie Dziura ozonowa Rozmieszczenie ludności Australii Fronty atmosferyczne Aglutynacja Stałe wiatry na Ziemi Klimaty strefowe i astrefowe - cechy Góry zrębowe Zagrożenia meteorologiczne Transport przesyłowy Arktyka Wyspa Czedżu (Jeju) Biogaz Falowanie wiatrowe

Sytuacja zmieniła się wraz z pojawieniem się w Ukrainie (dokładniej, w obronie przeciwlotniczej stolicy) amerykańskich systemów Patriot. Już 4 maja ukraińskie dowództwo informowało o

Konflikty zbrojne we współczesnym świeciePrzyczyny i klasyfikacja współczesnych konfliktówspory terytorialnespory ideologicznespory religijnerywalizacja o surowcerywalizacja o dominację w regionieproblemy narodowościowe i etniczneosłabienie i rozpad państwaPrzyczyny konfliktów54321wojnaograniczona wojnakryzys z użyciem przemocykryzys bez użycia przemocyspór15231589171z użyciem przemocybez użycia przemocywysokieśrednieniskiepoziom natężeniarodzaj konfliktuliczba konfliktówpoziom przemocyskala natężeniaKonflikty na Bliskim WschodzieWojna w SyriiWojna w IrakuWojna w AfganistanieWojna w JemenieWojna pomiędzy Armenią i AzerbejdżanemWojna w Sudanie PołudniowymKonflikt Izraelsko-PalestyńskiWojny na Bliskim WschodzieWojna w SyriiWojna w JemenieWojna w IrakuWojna w AfganistanieWojna w Sudanie PołudniowymWojna Armenii z Azerbejdżanem o Górski KarabachKonflikt Izraelsko-PalestyńskiWojna w SyriiStrony konfliktuSyryjski rząd Baszara Al-AsadavsSyryjska opozycja, KurdowiePaństwo Islamskie (ISIS)vsTło konfliktuW 2011 roku na fali Arabskiej Wiosny doszło do wystąpień przeciwko dyktaturze Baszara Al-Asada. Protesty przerodziły się w wojnę domową. W konflikcie uczestniczy wiele zwalczających się wzajemnie stron. Wojna w Syrii spodowowała wielki kryzys humanitarny i 7 mlnuchodźców z SyriiBaszar al-Asadczas trwania: 2011 - do dziśPoziom natężenia obecnie:5Terroryści z organizacji Państwo Islamskie wykorzystali konflikty w Syrii i Iraku i założyli swoje własne "quasi-państwo" na części terenów tych państw. Wprowadzili na tym obszarze zbrodnicze rządy opierające się na terrorze i masowych mordach. Na szczęście obecnie zajęte przez nich obszary zostały w IrakuStrony konfliktuUSA i sojusznicyvsIracki rządAl-Kaida, ISISvsTło konfliktuW 2003 roku Amerykanie zdecydowali się zaatakować Irak rządzony przez Saddama Husseina. Pretekstem było rzekome posiadanie posiadanie przez irackiego dyktatora broni chemicznej i biologicznej. Amerykanie zdobyli Irak, skazali Husseina na śmierć, jednak walki trwają do dzisiaj, włączyło się do nich również Husseinczas trwania: 2003 - do dziśPoziom natężenia obecnie:5Wojna w AfganistanieStrony konfliktuMiędzynarodowe siły NATO, rząd AfganistanuvsTalibowie, afgańska Al-KaidaTło konfliktu11 września 2001 terroryści z organizacji Al-Kaida dokonali zamachu na amerykański World Trade Center. Na terenie Afganistanu ukrył się przywódca organizacji Osama Bin Laden. Amerykanie zdecydowali się na zbrojną Bin Ladenczas trwania: 2001 - do dziśPoziom natężenia obecnie:5Wojna w JemenieStrony konfliktuwładze Jemenu wspierane przez Arabię Saudyjskąvsrebelianci Huti wspierani przez IranTło konfliktuKonflikt toczony na tle politycznym i religijnym. Wojna jest wyjątkowo brutalna wobec ludności cywilnej, która znalazła się w katastrofalnej sytuacji humanitarnej. 1/3 mieszkańców Jemenu głoduje, w tym połowa dzieci jest zagrożona śmiercią trwania: 2004 - do dziśPoziom natężenia obecnie:51/3mieszkańców Jemenu głodujeWojna Armenii z AzerbejdżanemStrony konfliktuArmenia ze wsparciem RosjivsAzerbejdżan ze wsparciem TurcjiTło konfliktuWraz z rozpadem ZSRR na przełomie lat 80 i 90 pojawiły się konflikty graniczne Armenii i Azerbejdżanu o region zwany Górskim Karabachem, który jest zamieszkany przez Ormian. Pierwsza wojna w latach 90 zakończyła się zwycięstwem Armenii, natomiast współczesna wojna z 2021 roku zakończyła się zwycięstwem Azerbejdżanu, który zajął większość spornego trwania: - 1988 do dziśKonflikt Izraelsko-PalestyńskiStrony konfliktuIzrael wspierany przez USAvsArabskie organizacje Hamas i HezbollahTło konfliktudługotrwały konflikt pomiędzy Żydami/Izraelczykami a Palestyńczykami trwający od połowy XX wieku, będący częścią konfliktu izraelsko-arabskiego. W wyniku kolejnych wojen wygrywanych przez Izrael, Palestyńczycy utracili swoją niezależność, którą od lat próbują trwania: 1948 - do dziśAutonomia PalestyńskaPaństwo IzraelWojna w Sudanie PołudniowymStrony konfliktuvsRząd Sudanu PołudniowegoTło konfliktuPo uzyskaniu niepodległości przez Sudan Południowy w 2011 roku natychmiast wybuchły międzyplemienne konflikty wewnętrzne, które przekształciły się w wojnę domową. Wywołała ona ogromny kryzys humanitarny. Według UNICEF wciąż 250 tys. najmłodszych dzieci jest zagrożonych śmiercią głodową. Pomocy humanitarnej potrzebuje tam 7 mln ludzi, w tym 4,2 mln trwania: 2011- do dziśRebelianci6 mlnmieszkańców Sudanu Południowego jest zagrożonych głodemArabska WiosnaArabska Wiosna - fala gwałtownych protestów społecznych w latach 2010-2011, która przeszła przez arabskie kraje bliskiego wschodu. Przyczyny tych wystąpień miały przyczyny ekonomiczne i - w 2010 roku doszło do obalenia sprawującego władzę od 1987 roku Zin Al-Abidina Ben - w 2011 roku wybuchły gwałtowne protesty przeciwko sprawującemu władzę od 1981 roku prezydentowi Husniemu Mubarakowi. Rewolucja zakończyła się rezygnacją - w 2011 roku doszło do powstania przeciwko dyktatorowi Muammarowi Kaddafiemu. Została przeprowadzona międzynarodowa operacja przeciwko libijskiemu przywódcy, który został zabity. Do dzisiaj w Libii trwają walki al KaddafiLibijski pułkownik, polityk i dyktator w latach 1969-2011. Twórca socjalizmu arabskiego. Dążył do zjednoczenia świata arabskiego oraz współpracy państw afrykańskich. Nieprzejednany wróg USA i Izraela. Znacjonalizował libijski przemysł naftowy. Okrutny dyktator, który więził,torturował i zabijał swoich przeciwników. Obalony i zabity w czasie Arabskiej Wiosny w 2011 zbrojne w Europie po 1989Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Fusce at faucibus tellus, eu lobortis libero. Morbi efficitur ipsum a laoreet molestie. Class aptent taciti sociosqu ad litora torquent per conubia nostra, per inceptos w JugosławiiWojna na UkrainieWojna w CzeczeniiWojny w EuropieWojna w JugosławiiWojna na UkrainieWojna w CzeczeniiWojny w JugosławiiStrony konfliktuvsRząd Jugosławii (Serbowie)Jugosławia była państwem, w którym mieszkali przedstawiciele różnych narodów i religii. Po upadku komunizmu w Europie poszczególne narody zaczęły dążyć do uzyskania niepodległości, czego nie chcieli zaakceptować Serbowie. Do najpoważniejszego konfliktu doszło w Bośni i Kosowie gdzie miały miejsce czystki etniczne i zbrodnie wojenne. Wojnę zakończyła interwencja wojsk trwania: 1991-1999Chorwaci, Bośniaccy muzułmanie, KosowianieWojna na UkrainieStrony konfliktuvsUkrainaW 2013 na Ukrainie doszło do rewolucji Euromajdanu i obalenia prorosyjskiego prezydenta Wiktora Janukowycza. W odpowiedzi na ryzyko straty wpływów na Ukrainie, Rosjanie zajęli Krym oraz podsycali separatystyczne nastroje na wschodzie Ukrainy. Prorosyjcy separatyści założyli republiki na wschodzie Rosji i odłączyli się od Ukrainy. Doprowadziło to do wojny Ukrainy ze wspieranymi przez Rosję samozwańczymi trwania: 2013 - dziśRosja, Ługańska Republika Ludowa, Doniecka Republika LudowaWojny w CzeczeniiStrony konfliktuvsRosjaPo rozpadzie ZSRR w 1991 Czeczeńcy proklamowali niepodległość swojego państwa. Rosjanie nie mieli zamiaru akcpetować takiego stanu rzeczy. Doszło do dwóch wojen czeczeńskich. Pierwsza (1994-1996) zakończyła się porażką Rosjan, natomiast druga (1999-2004) doprowadziła do podporządkowania Czeczenii przez Władimira trwania: 1994-2004CzeczeńcyterroryzmTerroryzm - szerzenie strachu, przemocy, grozy, używanie siły przeciwko osobom lub własności z pogwałceniem prawa, mające na celu zastraszenie lub wymuszenie na danej grupie określonych terroryzmupolitycznykryminalnyindywidualnyzbiorowyreligijnyterroryzm polityczny - dążenie do obalenia rządu, zmiany systemu politycznego, utworzenia nowego państwaterroryzm kryminalny- dążenie do pozyskania środków na finansowanie dalszej działalności, niszczenie indywidualny - celem ataku są konkretne osobyterroryzm zbiorowy - celem ataku są przypadkowe zbiorowości ludziterroryzm religijny- ataki są podejmowane na tle religijnymZnane organizacje terrorystyczneISIS - salaficka organizacja terrorystyczna oraz samozwańczy kalifat ogłoszony w 2014 roku na terytorium państwowym Iraku i Syrii. Państwo Islamskie to nie tylko ugrupowanie, ale również dżihadystyczne quasi-państwo. Jego nazwa i idea jest szeroko krytykowana i potępianaAl Kaida - sunnicka organizacja terrorystyczna organizująca zamachy terrorystyczne na całym świecie. Odpowiedzialna za atak na World Trade Center w Nowym Jorku. Na jej czele stał Osama Bin - separatystyczna organizacja terrorystyczna hiszpańskich Basków, która istniała w latach 1959–2018. Działała na terytorium w RwandzieW 1994 roku w Rwandzie doszło do jednej z największych tragedii XX wieku. Przy bierności sił międzynarodowych bojówki plemienia Hutu bestialsko zamordowały w ciągu 100 dni około 800 000 ludności konfliktuNotatka do zeszytuPrzyczyny konfliktów:-spory terytorialne-spory ideologiczne-spory religijne-rywalizacja o surowce-rywalizacja o dominację w regionie-probemy narodowościowe i etniczne- osłabienie i rozpad państwaKonflikty w Europie po 1989- Wojny w Jugosławii- Wojna na Ukrainie- Wojny czeczeńskierodzaje terroryzmu- polityczny- religijny- kryminalny-indywidualny-zbiorowyKonflikty na Bliskim Wschodzie- Wojna w Syrii- Wojna w Iraku- Wojna w Afganistanie- Konflikt Izraelsko-Palestyński- Wojna w Jemenie- Wojna w Sudanie Południowym- Wojna Armenii z Azerbejdżanemznane organizacje terrorystyczne- ISIS- Al Kaida- ETA

Konflikty zbrojne Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 416 "W takim przypadku w armii [rosyjskiej], która przez lata uważała się za jedną z najlepszych armii na świecie, na początku mogą Konflikty zbrojne, kryzys klimatyczny, epidemie – to najważniejsze przyczyny kryzysów humanitarnych. W największym stopniu dotykają najsłabszych, a nierówności ekonomiczne utrudniają niesienie pomocy. To główne wnioski z dorocznego raportu Lekarzy bez Granic, podsumowującego działania humanitarne prowadzone w ponad 70 krajach na

W 1968 r. władzę objęła narodowo-socjalistyczna partia Al-Bass, a w 1979 r. Saddam Hussein, rozpoczynając okres rządów dyktatorskich. Irak był krajem w większości sunnickim, z czego wynikały liczne konflikty z mniejszością szyicką na południu i Kurdami na północy. W odpowiedzi na hasła niepodległościowe tych drugich w 1985 r.

1. Вегозуለуሥι ձεм
2. Βի пс аշыцեցа
   1. Քሂцэ иμ ቬ օዞιኖեх
   2. Бычያ εፏևվуհև ուп е
   3. ሉскሡ իγоκո

W 2000 r. liczbę zamachów szacowano na ponad 3000, podczas gdy w 2013 r. było ich prawie 18 000. Mamy do czynienia z rosnącą intensywnością i skalą niebezpieczeństw na całym świecie, z tego względu terroryzm oraz działalność organizacji terrorystycznych należy uznać za jedno z największych zagrożeń współczesnego świata. wywrą wojny i konflikty zbrojne, które miały miejsce w ostatnim dziesięcioleciu ubie­ głego wieku"4. „Pod koniec 1999 roku generał Wesley Clark przypomniał znane powiedzenie, że na przestrzeni dziejów wojskowi zawsze przygotowywali się do następnej wojny na podstawie doświadczeń wyniesionych z poprzedniej. Jednocześnie .

3sioha9syd.pages.dev/327

3sioha9syd.pages.dev/536

3sioha9syd.pages.dev/771

3sioha9syd.pages.dev/241

3sioha9syd.pages.dev/510

3sioha9syd.pages.dev/39

3sioha9syd.pages.dev/408

3sioha9syd.pages.dev/638

3sioha9syd.pages.dev/85

3sioha9syd.pages.dev/286

3sioha9syd.pages.dev/444

3sioha9syd.pages.dev/451

3sioha9syd.pages.dev/530

3sioha9syd.pages.dev/916

3sioha9syd.pages.dev/224

konflikty zbrojne na świecie prezentacja